BRUYELLE, Joseph

Joseph
Bruyelle
Geboren:
Tilburg
5 januari 1906
Overleden:
KZ Landsberg, Lech
31 maart 1945
Levensbeschrijving: 

Joseph Bruyelle is een telg uit een welvarende familie. Zijn grootvader is afkomstig uit de Franse stad Cambrai. Via Roermond, waar de vader van Joseph wordt geboren, komt men in Tilburg terecht. Daar is Francois Antoine Bruyelle actief graanhandelaar en meelfabrikant. Aan de Tilburgse Weg in Goirle laat Bruyelle senior villa 'De Boschkens' bouwen. Zijn zoon kiest radicaal voor een andere weg en is mecanicien/rijwielhersteller van beroep. Het gezin telt negen kinderen, Joseph is het 7de kind (vierde van vijf zonen).

Hij leidt een zwervend bestaan en neemt, net als Bart Beekmans, dienst in het vreemdelingenlegioen (dient daar tussen 1929 en mei 1931). Voor deze periode ontvangt hij een Frans staatspensioen van 365 gulden per jaar. Keert van uit Algiers in november 1935 weer terug in Tilburg. Daar woonachtig in de Lange Nieuwstraat (december 1938).

Bruyelle verblijft eerder dat jaar 1938 in Spanje. Veel bijzonderheden over die periode zijn er echter niet bekend. Joseph raakt daar gewond en wordt enige tijd verpleegd in een militair ziekenhuis ( in de Catalaanse plaats Vic). Na zijn verblijf in Spanje keert de vrijgezel Bruyelle terug naar Tilburg, hij woont in bij zijn zus op het adres Armhoefstraat 57. In augustus 1939 is hij weer zwervend. Zijn wens is om, net als andere Spanjestrijders, naar Engeland te vertrekken. Maar hij slaagt daar waarschijnlijk niet in. In de Tweede Wereldoorlog maakt Joseph Bruyelle deel uit van de groep van circa 45 communisten die in Tilburg een illegale krant wil uitgeven. Nog voor het eerste nummer verschijnt wordt een aantal groepsleden echter gearresteerd. Vrede-Vrijheid zal uiteindelijk toch verschijnen tussen november 1940 en augustus 1943.

Het communistisch verzet in Tilburg wordt een gevoelige slag toegebracht als oud-Spanjestrijder Sjef Doedee samen met enkele anderen op 25 juni 1941 wordt gearresteerd. In oktober volgt de arrestatie van (de eveneens oud-Spanjestrijder) Martinus Broers. Beide keren ontspringt Joseph Bruyelle dan nog de dans, maar op 12 december 1941 wordt ook hij gearresteerd. Na een internering in de Scheveningse strafgevangenis en in de kampen in Amersfoort en (mogelijk) Vught gaat Bruyelle op transport. In achtereenvolgens de concentratiekampen Buchenwald, Dachau en Natzweiler wordt hij geregistreerd. In een buitenkamp in de omgeving van Landsberg am Lech wordt hij tewerkgesteld. In deze plaats zal Joseph Bruyelle op 31 maart 1945 overlijden. 

Bronnen: 
  • Eddy van de Pluym, onderzoeker kamp Amersfoort
  • Militair Archief Avila, Spanje
  • Regionaal Archief, Tilburg
Auteur: 
Sander van Bladel
Laatst gewijzigd: 
10-03-2018
Overige gegevens
Sekse: 
man
Beroep: 
mecanicien
Adres: 
J.P.Coenstraat 20
Woonplaats: 
Tilburg
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
20-01-1937
Datum terugkeer: 
11-12-1938
Nederlanderschap afgenomen: 
ja
Vader: 
Francois Antoine Bruyelle
Beroep vader: 
meelfabrikant
Moeder: 
Henrica Josephina Nicoladina Lombaers