Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Beert Christiaan Groothuis, roepnaam Ben, wordt geboren in Utrecht. Aart Groothuis, zijn vader, is treinarbeider, zijn moeder Teuntje Poelman is zonder beroep. Ben is hun eerste kind, later worden nog een broer en een zuster geboren. Ben gaat in Utrecht naar de lagere school en daarna naar de 5-jarige HBS. Beide ouders zijn lid van de SDAP. Nadat Ben de HBS heeft afgerond helpen zijn ouders hem aan een baan bij de Arbeiderspers. Van augustus 1935 tot mei 1936 zit hij in militaire dienst bij het 9de regiment motorartillerie.

Na zijn terugkomst in Nederland trouwt hij op 23 december 1938 met de 21-jarige Femma Maria Wessels. Ze krijgen twee kinderen, een jongen en een meisje. Het huwelijk houdt niet lang stand; op 13 maart 1940 wordt de scheiding uitgesproken. Op 30 april 1942 trouwt hij opnieuw, met Christina Hendrika de Rooy. Dit huwelijk wordt ergens in de jaren '50 ook ontbonden.

In augustus 1936 gaat hij naar Spanje waar hij tot november blijft. In een verklaring die hij aflegt na de Tweede Wereldoorlog zegt hij dat hij dat gedaan heeft als journalist in een soort undercoveroperatie om meer te weten te komen over de Burgeroorlog en de Internationale Brigades. Daarom doorloopt hij de hele procedure van keuring, training en dienst in de loopgraven. Maar mogelijk is dat een verklaring om de toenmalige sympathie voor de CPN die hem naar Spanje bracht te verdoezelen. Wat niet klopt in de verklaring is het noemen van de Internationale Brigades want die bestonden op dat moment nog niet. Hij schijnt wel degelijk in dienst te zijn geweest van de Spaanse Republiek en aan het front. Hij heeft in ieder geval zijn Nederlanderschap verloren. Hij zegt dat hij een tiental artikelen heeft geschreven in een Utrechtse krant.

In augustus 1939 wordt hij gemobiliseerd. Hij dient in het veldleger tot de capitulatie in mei 1940. Hij treedt daarna in dienst bij de Nederlandsche Bank. Het verlies van het Nederlanderschap schijnt bij de indiensttreding bij de Nederlandsche Bank geen probleem te hebben opgeleverd. In 1946 doet hij een verzoek tot hernaturalisatie. De BVD brengt een negatief advies uit vanwege zijn communistische sympathieën en het lezen van de Waarheid. Maar bij wet van 10 januari 1947 wordt hij toch genaturaliseerd. Hij woont dan in Amsterdam en als beroep wordt bankbediende genoemd.

Wat precies zijn functie was bij de bank is onduidelijk. Hij doet het voorkomen dat hij een vrij zware functie had, maar collega’s, die later door de BVD worden gehoord, ontkennen dat. In 1953 wordt hij gedetacheerd naar de bank van Indonesië om daar, maar eigen zeggen, te helpen orde op zaken te stellen. Zijn functie is geregistreerd als algemeen financieel adviseur van de Monetaire Raad. Zijn gezin volgt hem naar Indonesië. Ze vestigen zich in Bogor. In 1956 verhardt de houding van Indonesië ten opzichte van de op dat moment nog aanwezige Nederlanders en velen worden gedwongen het land te verlaten. Zo ook Ben Groothuis.

Hij vertrekt naar Australië en wil emigreren naar dat land. In een gesprek met een immigratieofficier, waarvan een verslag is opgenomen in het BVD-dossier, bagatelliseert hij verregaand zijn sympathie voor het communisme en zijn Spaanse tijd.

In 1963 doet de BVD uitgebreid onderzoek naar Ben Groothuis, mogelijk omdat hij weer terug is uit Australië. Buren en ex-collega’s worden gehoord door informanten van de BVD. Hij komt daarin naar voren als iemand die graag bluft en opschept, weinig betrouwbaar is en een rokkenjager. In het huwelijk schijnt wel wat huiselijk geweld te zijn voorgekomen. Hij is gebrouilleerd met zijn zus en broer.

Verder is er over hem niets bekend.