GRÄPER, Nico

Nicolaas
Gräper
Geboren:
Amsterdam
6 augustus 1912
Overleden:
Aragonfront , Spanje
26 augustus 1937
Levensbeschrijving: 

Nico Gräper komt op 26 juni 1937 met een groep van meer dan 50 internationale vrijwilligers aan in het Catalaanse bergdorpje Setcases aan de voet van de Pyreneeën. Twee dagen later arriveert hij met acht andere Nederlanders in Albacete, het hoofdkwartier en administratief centrum van de Internationale Brigades. Weer twee dagen later wordt hij officieel opgenomen in dit legeronderdeel van de Spaanse Republiek bestaande uit vrijwilligers in de strijd tegen het fascisme en afkomstig uit bijna de hele wereld.

Op 5 augustus stond hij als soldaat vermeld op de personeelsstaat van het 49* Bataillon - XIIIde Brigada Mixta / III Brigada Internacional. Alle manschappen van dit bataljon kregen die dag vanwege een reorganisatie een voorlopige identiteitskaart. Wellicht vierde Nico de dag daarop met zijn kameraden zijn 25ste verjaardag. 

Bovengenoemd bataljon was het bataljon “Tschapaiew”. Dit beroemde bataljon van de 21 nationaliteiten was het eerste bataljon van de derde internationale brigade dat in december 1936 in Albacete was opgericht. Toen deze brigade daarna werd opgenomen in het Republikeinse leger werd het genummerd als de XIIIde (Internationale) Brigade (de eerste tien brigades waren geheel Spaans, de elfde tot en met de vijftiende bestonden uit internationale vrijwilligers). Weer een paar maanden later werden alle bataljons in één keer doorgenummerd. Iedere brigade bestond uit vier bataljons. Dus het eerste bataljon van de XIIIde Internationale Brigade werd het 49ste bataljon van het Spaanse Republikeinse leger (evenzo werden het tweede, derde en vierde bataljon van deze Brigade het 50ste , 51ste en 52ste bataljon). De dag daarvoor was besloten dit 49ste  bataljon in deze samenstelling met al deze verschillende nationaliteiten te reorganiseren omdat het in de praktijk, zeker in gevechtssituaties, tot veel Babylonische spraakverwarring had geleid. De Nederlanders in dit bataljon werden toen overgeplaatst naar de XIde Internationale Brigade en opgenomen in twee voornamelijk uit Duitse vrijwilligers bestaande bataljons. 

Of Nico nog deel had genomen aan de slag bij Brunete, een maand daarvoor, waar de XIIIde Brigade was ingezet is niet bekend. 

De vader van Nico Gräper werkte bij de Gemeente Gasfabrieken van Amsterdam. Nico had één jonger zusje. Een jonger broertje overleed toen Nico twee jaar oud was. Zijn moeder, pas 23 jaar oud, een half jaar daarna. Toen Nico vijf was hertrouwde zijn vader. Weer een paar jaar later kreeg Nico er nog een zusje bij. 

Nico groeide op in de Spaarndammer- en de naastgelegen Staatsliedenbuurt, toen al rooie Amsterdamse arbeiderswijken. Na de lagere school ging hij werken en werd suikerbakker. In de dertiger jaren was Nico Gräper boekbinder. Zijn vader en stiefmoeder waren het er denkelijk niet mee eens dat Nico ging vechten tegen het fascisme, want in Spanje gaf hij als contact in Nederland het adres op van zijn overleden moeders jongere zus, Alida van Galen en haar man Jacob van Nimwegen, die op Kattenburg woonden.

De XIde en de XVde Internationale Brigades worden vanaf de eerste dag, 24 augustus 1937, ingezet in de slag bij Belchite, in Aragon. De bedoeling van dit Republikeinse offensief is om de stad Zaragoza te veroveren. Na hevige gevechten wordt twee dagen later het provincieplaatsje Quinto ingenomen. In de eerste drie dagen van dit offensief sneuvelen al honderden internationale vrijwilligers. Maar ook Nederlandse vrijwilligers laten het leven: Albert van Boekel, Jack Hoeks en ook Nico Gräper. Alle drie waren ze pas één, twee maanden in Spanje.

Bronnen: 
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.35-L.30
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.403-L.13
  • Stadsarchief Amsterdam – Indexen
Auteur: 
Ton Hegeraad
Laatst gewijzigd: 
05-09-2020
Overige gegevens
Sekse: 
man
Beroep: 
boekbinder
Adres: 
Bloemgracht 82'''
Woonplaats: 
Amsterdam
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
26-06-1937
Gesneuveld: 
ja
Vader: 
Nicolaas Gerardus Graeper
Beroep vader: 
smid
Moeder: 
Geertruida van Galen