Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

De familie van Evert de Kruiter kwam oorspronkelijk uit Zeeland en streek eind 19de eeuw neer in Amsterdam. Hij groeide op in de Czaar Peterbuurt, een Amsterdamse arbeiderswijk, grenzend aan het oostelijk havengebied. Evert was de oudste in een gezin met vijf kinderen. Zijn jeugd ging niet bepaald over rozen. Vanaf zijn elfde tot zijn éénentwintigste jaar bracht hij de meeste tijd door in jeugdinrichtingen. Ook zijn twee jaar jongere broer Johannes Gerardus verbleef in Rijksopvoedingsgestichten.
In het Rijksopvoedingsgesticht Avereest werd Evert opgeleid tot landarbeider. Hierna was hij kort tuinman in het – onder de gemeente Amsterdam vallende - dorp Sloten.
Zijn ouders waren in 1916 uit elkaar gegaan. Na terugkeer in Amsterdam werd Evert al vrij snel matroos. In de jaren twintig was hij in dienst van de Koninklijke Hollandsche Lloyd en voer met het passagiersschip “Flandria” op Zuid-Amerika. Ook heeft hij enige tijd in Antwerpen ingeschreven gestaan.
Door een overtreding van de belastingwet werd hij in 1924 tot een boete van vijf gulden veroordeeld. Hij betaalde deze boete niet en moest toen twee dagen doorbrengen in de Strafgevangenis van Breda.
In 1926 meldde Evert zich aan voor het KNIL (Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger) en vertrok voor zijn soldatenopleiding naar het depot in Nijmegen. Hij is daar niet lang gebleven want een jaar later kwam hij vanuit Dortmund weer terug in Amsterdam. In dat jaar trouwde hij met Hendrika Rodermond, die in 1929 overleed. Maar in 1928 stond er een E. J. G. de Kruiter vermeld in Bandoeng en Batavia in Nederlands Indië.
In 1930 hertrouwde hij met Wilhelmina Meijerman. Ze kregen drie dochters waarvan de oudste maar een half jaar werd. In het begin van de jaren dertig stond hij vermeld als matroos op de Rijnvaart en als los werkman, maar door de crisis in de jaren dertig – vooral merkbaar in de scheepvaart – zal hij vaak werkloos zijn geweest.

In een door de Centrale Inlichtingen Dienst (CID) in 1939 opgestelde lijst van “links-extremistische personen” werd het volgende vermeld:
KRUITER, E.J.G.de   19-8-00 Amsterdam; communist; verbleef tijdens de burgeroorlog in Spanje.
Ook zijn tien jaar jongere neef stond vermeld:
KRUITER, Jacobus Johannes  25-12-10 Amsterdam; 1934 werd hij “generaal der communisten” genoemd.  
Evert de Kruiter was in december 1936 in Spanje aangekomen en werd in Albacete – het hoofdkwartier van de Internationale Brigades – ingedeeld in de XIVde Brigade. Evert vocht aan het Cordoba-front en werd ziek overgebracht naar het – achter het front liggende - hospitaal in Linares. Hierna begon voor Evert de Kruiter een maandenlange tocht langs ziekenhuizen in het zuiden van Spanje (Albacete, Murcia, Orihuela, Alicante, Benissa en Denia). Hij bleef last houden van koortsaanvallen en meldde aan de Nederlandse Politiek-Commissaris dat hij politiek van meer nut zou zijn in Nederland. Evert de Kruiter werd uiteindelijk in de tweede helft van 1937 gerepatrieerd. Omdat hem in Spanje reisdocumenten werden verstrekt kon hij legaal terug naar Nederland. De Nederlandse overheid wist dus wel dat hij tijdens de burgeroorlog in Spanje was geweest maar kon verder niet bewijzen dat hij deel had uitgemaakt van de Internationale Brigades. Evert raakte hierdoor zijn Nederlandse nationaliteit niet kwijt.
In de Tweede Wereldoorlog was Evert de Kruiter waarschijnlijk op zee, maar niet bij de Nederlandse marine of Nederlandse koopvaardij. In 1945 kwam hij met zijn nieuwe partner Kezia Wellington terug in Amsterdam. De scheiding van zijn vrouw en het huwelijk met zijn nieuwe vrouw vonden in 1946 plaats. Hij woonde toen in de Schippersstraat, een korte straat uitkijkend op het Oosterdok.
Evert was machinist op de grote vaart geworden en verhuisde met zijn vrouw begin 1955 naar Engeland. Hij overleed bijna dertien jaar later in Zuid Wales, waar zijn vrouw oorspronkelijk vandaan kwam.