Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Jan Scheffer wordt geboren in Kleef in Duitsland.
In december 1932 trouwt hij in Utrecht met Willemina Roest. In dit huwelijk wordt 5 maanden later een zoon geboren, Leonardus Gerrit. Het huwelijk wordt echter in maart 1935 al weer ontbonden. Op 2 juni 1937 treedt hij in Den Haag in het huwelijk met de 5 jaar jongere Johanna Catharina Dengerink. In 1938 wordt een dochter geboren, Johanna Clazina. Volgens het bevolkingsregister was hij in tijd vertegenwoordiger in stofzuigers.
In 1935 gaat hij in militaire dienst. Hij zou ook in aanraking zijn geweest met Justitie, hoe en wat is niet duidelijk.

2 maanden na de geboorte van zijn dochter vertrekt Jan Scheffer naar Spanje. Hij wordt ingedeeld bij de 11de Brigade in het 1ste bataljon. Volgens Szinda is hij een dappere en betrouwbare soldaat. Hij was geïnteresseerd in politiek en ook actief en hij betoonde zich een zeer goede partijgenoot. Politiek was hij wat “primitief” maar hij deed moeite zich te ontwikkelen, aldus Szinda, die tenslotte nog aangeeft dat hij ook tot de Spaanse communistische partij zou zijn toegelaten. In een andere brief aan de politiek commissaris van de 11de brigade wordt echter aangegeven dat hij niet wordt toegelaten tot Spaanse communistische partij aangezien hij zich niet voldoende heeft ingezet in politiek opzicht. Daarnaast was hij waarschijnlijk ook geen lid van de CPN. Volgens de BVD zou hij wel lid zijn geweest van de communistische jeugdbeweging.

Scheffer vertrekt uit Spanje met het grote transport met Nederlandse Spanjestrijders dat op 5 december aankomt in Roosendaal. Na terugkomst uit Spanje vestigt hij zich weer in Den Haag. Hij raakt zijn Nederlanderschap kwijt.

Op de website van Rudi Harthoorn over het Haags communistische verzet wordt Scheffer genoemd. Verzetsactiviteiten van Scheffer worden niet vermeld, wel het verlies van het Nederlanderschap. Mogelijk is dat de reden voor de arrestatie geweest.

Volgens de BVD is hij in juni 1940 gearresteerd. Hij wordt overgebracht naar Schweinfurt, een werkkamp bij een kogellagerfabriek. Hij wordt veroordeeld tot 1 jaar wegens hoogverraad en landverraad. Na het uitzitten van de straf wordt hij overgeplaatst naar Buchenwald. Daar komt hij uiteindelijk terecht in Mittelbau (Dora), in eerste instantie een buitenkamp van Buchenwald, maar later een zelfstandig werkkamp. Hier moesten de gevangenen dwangarbeid verrichten in de ondergrondse fabriek waar wordt gewerkt aan de productie van V-1’s en V-2’s. Hij zit daar tot de bevrijding van het kamp in april 1945. Hij lijkt dan problemen te hebben om terug te komen naar Nederland

Vanwege zijn achtergrond als Spanjestrijder wordt hij in de gaten gehouden door de BVD. In 1947 woont hij in Kleef en hij wordt verdacht van Zwarthandel. Hij zou ook lid zijn van de KPD en zou betrokken zijn bij geheime – mogelijk gewapende – activiteiten. Hij heeft 3 maanden een kaderschool van de KPD in Iserlohn bezocht. Hij zou ook werkzaam zijn geweest bij een bureau voor de-nazificering, belast met opsporing Gestapo-agenten.

In 1949 krijgt hij last van psychische problemen en wordt hij opgenomen in het Stads- en Academisch ziekenhuis in Utrecht. Zijn familie wil niets meer met hem te maken hebben. Hij wordt veroordeeld, waarvoor is niet bekend, en hij krijgt TBS opgelegd. Hij wordt opgenomen in Avereest. Hij weet echter te ontsnappen en vlucht naar Duitsland. In 1963 komt hij voor in het opsporingsblad van de politie.

Verder is alleen nog over hem bekend dat hij in 1964 wederom in het huwelijk treedt met zijn eerste vrouw, Willemina Roest. Het huwelijk wordt voltrokken in Avereest. Op eerste Kerstdag 1969 overlijdt hij in Gulpen.