STOLK, Jan

Jan Frederikus
Stolk
Geboren:
Rankas Betoeng (Nederlands Indië)
28 juni 1903
Overleden:
Malaga (Spanje)
11 februari 1937
Levensbeschrijving: 

Direct na het begin van de Spaanse Burgeroorlog had de Franse schrijver Andre Malraux het initiatief genomen om de Spaanse Republiek te hulp te schieten met de vorming van een eskadron vliegtuigen. Het kreeg aanvankelijk de naam España, later omgedoopt in het eskadron Andre Malraux. In de eerste maanden van 1937 was dat eskadron actief bij de verdediging van de stad Malaga.

OP 11 februari 1937 vertrekken uit Tabernas, 25 kilometer ten noorden van Almeria, twee Potez-vliegtuigen – ze hebben de opdracht om de mensen die uit Malaga op de vlucht zijn geslagen te beschermen tegen de aanvallen van Italiaanse Fiat-jachtvliegtuigen. Rond 10 uur wordt de Potez-B aangevallen en stort neer in de Middellandse Zee bij Castell de Ferro, vlak bij Motril. Jan Stolk is een van de 7 inzittenden en hij raakt het zwaarst gewond. Volgens de getuigenis van de Belg Nothomb werd Stolk door twee kogels in zijn rug geraakt en stierf hij twee dagen later aan zijn verwondingen.

In het Nationaal Archief in DenHaag bevindt zich een brief, gedateerd 8 maart 1937 van mevrouw L.A. Stolk-Stolk. Zij vraagt het Ministerie om opheldering over het overlijden van haar echtgenoot; de brief doet vermoeden dat zij niet op de hoogte was van zijn besluit om zich bij het eskadron te voegen.

“Mijn man, de Heer Jan Frederikus Stolk, geboren te Rankas Batoeng, 28 juni 1903, die tot voor eenigen tijd student was aan de Eidgenossische Hochschule te Zürich, is in December van Parijs, naar nu blijkt, naar Spanje vertrokken. Ik heb nl. zaterdag uit Zürich van het adres, waar hij als pensiongast verblijf hield, bericht ontvangen, dat hij bij de verdediging van Malaga als vliegenier is verongelukt.”

Een paar zinnen later meldt zij er niet zeker van te zijn “of hij dienst bij de rooden heeft genomen”. Deze enigszins denigrerende omschrijving van de wettige Spaanse regering doet vermoeden dat mevrouw Stolk het ook niet met het besluit van haar man eens zou zijn geweest als zij er wel van op de hoogte was geweest.

Bronnen: 
  • Jacques Delperrie de Bayac, Les Brigades Internationales, Paris, Fayard 1968 pp 215-216
  • P.Nothomb, Un avant-gout: Saint-Cyprien, document dactylograhie, z.d.. Geciteerd in: Andre Benit: L'engagement espagnol de Malraux vécu et relaté par son «commissaire politique», Espacio, Tiempo y Forma, Série V, H.^ Contemporànea, t. 11, 1998, pàgs. 239-278
  • Alfredo Logoluso,Richard Caruana: Fiat CR.32 Aces of the Spanish Civil War, Kindle Edition, 2010
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.403-L.14
Auteur: 
Yvonne Scholten, met dank aan Rien Dijkstra
Laatst gewijzigd: 
27-11-2015
Overige gegevens
Sekse: 
man
Beroep: 
Piloot
Functie: 
Piloot
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
25-12-1936
Gesneuveld: 
ja
Partner: 
Lydia Adriana Stolk-Stolk
Kinderen: 
1