Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

In 1966 hoort Pieter Lieder tot de laatste Nederlandse Spanjestrijders die hun nationaliteit nog steeds niet hadden teruggekregen. Hij weigerde ook om een verzoek in te dienen. Hij was van mening dat die nationaliteit hem ten onrechte iwas ontnomen en dat overheid dat maar weer goed moest maken. In het Vrije Volk van 19 november 1966 werd hij uitgebreid geinterviewd over zijn ervaringen in Spanje en zijn belevenissen daarna:

"PIETER LIEDER was 22 jaar toen hij naar Spanje ging om tegen Franco te vechten. Hij was als zovelen werkloos, een stempelaar. Hij zegt: „Je stond bij de stempellokalen altijd maar te politieken; 't is erg voor een jonge vent om jaren lang werkloos rond te lopen. Dat kweekte een haat tégen het kapitalistische systeem, dat voor onze toestand verantwoordelijk was. Daar praatte je over, urenlang. En toen was die oorlog in Spanje begonnen, dat ging ook tegen de kapitalisten. Ik zei op een dag, ik ga daar naar toe. Ze zeiden tegen me: dan kom je nooit meer terug. Ik dacht: misschien is dat wel zo, maar schieten ze me dood, dan schieten ze me dood; hier in Holland heb ik toch ook niks."

Hij meldde zich in Parijs, ging met een bus naar de Spaanse grens en daar “ kreeg hij vilten pantoffeltjes “ waarmee hij de Pyreneeën over moest. Hij zegt een opleiding van drie maanden te hebben gekregen, heeft aan de Ebro gevochten, lag tussendoor in een ziekenhuis in Barcelona vanwege een granaatscherf en darmziekte “ door het vieze drinkwater”. Hij kwam terug met het grote treintransport van 5 december 1938, uitgevoerd in opdracht van de Nderlandse regering en onder begeleiding van Nederlandse consuls. Hij zegt er over: 

“Daarvóór waren we trouwens de hele weg al als misdadigers behandeld. De trein was afgesloten; als je een plasje wou doen ging er een politieman met je mee. Op de stations waar we stopten werd het voedsel door een kiertje van de ramen aangereikt. En in Roosendaal stond de politie. We moesten alle papieren afgeven. Ik heb nooit meer iets teruggekregen. Ook niet mijn vlag van de Internationale Brigade, mijn foto's en een paar insignes. We werden allemaal als boeven verhoord en toen mochten we verder”.

Uiteindelijk is hij bij wet van 19 februari 1969 alsnog gerenaturaliseerd.