Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Jacob Dijkstra was de oudste in een gezin met zeven kinderen. Toen hij in augustus 1937 naar Spanje vertrok lagen zijn twee maanden oude tweeling halfzusjes nog in de wieg in de Verbindingstraat in de Amsterdamse Pijp. Na de lagere school was Jacob aan de slag gegaan als rijwielmonteur. Maar eenmaal achttien geworden, was hij in dienst getreden van het Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger (KNIL). Op 24 maart 1932 arriveerde hij aan boord van de “Johan van Oldenbarnevelt” in Tandjong Priok, de haven van Batavia en werd als fuselier geplaatst bij het 1ste Depot Bataljon. Na een diensttijd van vijf jaar keerde hij aan boord van de “Marnix van St. Aldegonde” op 23 maart 1937 weer terug in Amsterdam en werd eervol uit het KNIL ontslagen.

Maar na een paar maanden vertrekt hij naar Spanje. Op 27 augustus 1937 komt hij samen met de Amsterdamse vrijwilligers Bernard Janssen en Jean Knol aan in het Catalaanse grensplaatsje Setcases en zes dagen later worden ze opgenomen in de Internationale Brigades. Na het Franco-offensief in Aragon in maart en april 1938 worden de meeste interbrigadisten gehergroepeerd in Catalonië. Jacob Dijkstra bevindt zich in de zomer van 1938 met ongeveer 700 andere interbrigadisten in Badalona, een noordelijke voorstad van Barcelona. Hierna verdwijnt Jacob Dijkstra uit het zicht. Is hij vermist geraakt in de grote veldslag van eind juli tot eind september 1938 bij de rivier de Ebro? Wellicht gesneuveld en naamloos verdwenen in een Franco-massagraf? Er is tot nu toe niets terug te vinden.Hij had vlak na zijn vertrek als reservist bij het 5de Regiment Infanterie op moeten komen voor herhalingsoefeningen van het Nederlandse leger. Op zijn stamkaart staat vermeld:

“Heeft niet voldaan aan de oproeping om op 9 September 1937 in werk. dienst te komen.”

Op 14 oktober 1938 stuurde zijn vader een brief naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor inlichtingen maar dat leverde niets op. De laatste officiële vermelding over Jacob Dijkstra is weer op zijn stamkaart van defensie:

” Signalering ingetrokken. Door oorlogsomstandigheden niet meer te berechten.”