Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Dirk van Gellecum was de oudste in een gezin met acht kinderen en groeide op in de aan elkaar grenzende Amsterdamse volkswijken Jordaan, Haarlemmerbuurt en Staatsliedenbuurt. Hij werd in 1932 afgekeurd voor militaire dienst vanwege platvoeten, trouwde in 1935 en in dat zelfde jaar werd zijn eerste zoon geboren. In december 1937 verliet Dirk het jonge gezin en bivakkeerde op een zolderkamer. Een paar weken later vertrok hij naar Spanje.

Na een winterse voettocht komt een ploeg van 35 internationale vrijwilligers op 13 januari 1938 aan in het Catalaanse dorp Espolla aan de voet van de Pyreneeën. De enige Nederlander in die groep is Dirk van Gellecum.
Na een korte opleiding in het instructiebataljon in Madrigueras vertrekken 227 nieuwe interbrigadisten - waaronder Dirk - op 11 februari naar het noordelijker gelegen Aragonfront als versterking van de XIde Internationale Brigade.
Maar Dirk van Gellecum houdt het al snel voor gezien, deserteert en wordt gevangengenomen. Hierna wordt hij als ongewenst element over de grens gezet en is na vijf maanden weer terug in Nederland. De Nederlandse autoriteiten zijn waarschijnlijk niet op de hoogte van dit Spaanse avontuur want hij raakt zijn Nederlandse nationaliteit niet kwijt.

Dirk ging weer bij zijn vrouw in de Jordaan wonen en was op tijd terug voor de geboorte van hun tweede kind in dat jaar 1938.
Tijdens de Duitse bezetting werden Dirk, zijn vader en zijn twaalf jaar jongere broer gedwongen in Duitsland te werken. In 1944 was Dirk terug te in Amsterdam en werd op 15 juni 1944 - reden onbekend - vastgezet op het Amsterdamse hoofdbureau van politie. Op 31 januari 1945 vertrokken Dirk en zijn vader via het GAB - het Gewestelijk Arbeids Bureau in Amsterdam - vrijwillig naar het bij de Duitse luchtmacht in gebruik zijnde vliegveld Eelde bij Groningen om daar te werken. Mogelijk waren zij hiertoe door de barre omstandigheden in de hongerwinter gedwongen om toch nog inkomsten te genereren voor hun familie. Het verblijf daar was van korte duur want op 13 april werd het vliegveld door het Canadese leger veroverd.
Na de oorlog woonde Dirk met zijn tweede vrouw in Amsterdam in de Indische buurt en Slotervaart en vanaf 1971 tot zijn dood in Geuzenveld.