Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Pierre IJpelaar wordt  geboren uit het in 1894 gesloten huwelijk tussen schoenmaker Gerardus Cornelis IJpelaar (Loon op Zand, 1868 – Tilburg 1929) en ‘schoenenstikster’/winkelierster Maria Anna Kraan (Oirschot, 1871 – Breda, 1954). De kinderen in dit gezin worden geboren tussen 1894 en 1908, er zijn vijf dochters en vijf zonen. Maar liefst zes kinderen sterven echter zeer jong, twee jongens en twee meisjes groeien wel op. Pierre is daarvan de jongste. Op jonge leeftijd is Pierre IJpelaar bakkersleerling/-knecht en slager van beroep. Hij woont enige tijd in Sittard, Nijmegen, Breda, Eindhoven en (na het overlijden van zijn vader, alleen met zijn moeder) Gilze-Rijen. Pierre woont nog ook kort in Amsterdam en vestigt zich na terugkomst in Tilburg op het adres Spoorlaan 10.

Pierre moet rusteloos zijn gebleven, want in het bevolkingsregister wordt genoteerd dat hij in april 1938 vertrekt met onbekende bestemming (VOW = vertrokken onbekend waarheen). In oktober 1938 wordt Pierre genoemd in een in het Frans gestelde beoordeling van de Internationale Brigades. De ‘handelsreiziger’ Pierre IJpelaar zou al sinds 1935 lid zijn van de communistische partij. In Spanje werkt hij in een ziekenhuis. Met interesse volgt Pierre het nieuws, en op een goede manier mengt hij zich in discussies over politiek. Kortom een “gedisciplineerde activist” met een uitstekende moraal.

Pierre IJpelaar zal slechts een paar maanden in Spanje blijven. Eind 1938 worden de Internationale Brigaden ontbonden en in de loop van december 1938 en januari 1939 keren de vrijwilligers terug naar Nederland. Wat Pierre in de jaren daarna doet is niet bekend. Wel weten we dat hij in maart 1951 weer tot Nederlander wordt genaturaliseerd. In de memorie van toelichting bij dit besluit lezen we dat Pierre in Spanje gewond is geraakt.  Zijn “Nederlandse gezindheid” wordt niet in twijfel getrokken en men  besluit dan ook om IJpelaar kosteloos zijn nationaliteit terug te geven. Hij verdient immers ook keurig zijn brood als kok.