Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Had Hendrikus Snoeks echt geen idee waar hij naar toe ging toen hij in juni 1937 een identiteitsbewijs aanvroeg met geld dat hij gekregen had van een hem onbekende man die zei dat hij hem aan werk in Spanje kon helpen?  Snoeks gaat via Parijs en Lyon naar Carcassonne waar hij met een auto over de Spaanse grens wordt geholpen. Hij zegt – als hij zich na desertie in september op het Nederlandse consulaat in Parijs meldt -  dat hij als landbouwer heeft gewerkt in de buurt van Albacete. Toen hem in augustus te kennen werd gegeven dat hij naar het front moest, heeft hij dit geweigerd waarop hij gevangen werd gezet in het strafkamp Lucas ( Lucacz), eveneens in de buurt van Albacete. De Parijse consul laat Buitenlandse Zaken weten dat Snoek samen met Duits heeft weten te vluchten.

Snoeks en Duits zijn er op 1 september j.l. tezamen in geslaagd de bewakers ( Spaansche miliciens) van het kamp ‘Lucas’ te verschalken, door zeer langzaam kruipend tusschen de schildwachten door een weg te bereiken, waarop zij met auto’s mederijdende Valencia bereikten. De Consul aldaar heeft hen voortgeholpen naar Barcelona, vanwaar zij werden doorgezonden naar Marseille.

Na zijn terugkomst woonde hij gescheiden van zijn vrouw en kinderen. Hij leidde een enigszins zwervend bestaan. De laatste 35 jaar van zijn leven verbleef hij op minstens 25 adressen in Haarlem, Zandvoort, Bennebroek, Alkmaar en Amsterdam. Maar in de jaren zestig was zijn verblijfplaats zeven jaar onbekend. Zijn laatste adres was de HVO (Hulp voor Onbehuisden) op de Weesperzijde in Amsterdam.