STAAL, Jurjen

Jurjen
Staal
Geboren:
Schiedam
24 mei 1912
Levensbeschrijving: 

De vader van Jurjen Staal, Wilhelm, was in Schiedam in de jaren '30 een bekend communist. Dat gold ook voor zijn broer Jannes. Spanjestrijder Pieter Gonlag was een aangetrouwd familielid van Jurjen. Die informatie staat te lezen in een BVD dossier uit 1951. Het vermeldt verder :

J.Staal is op 3 februari 1937 naar Spanje vertrokken, zoals hij destijds verklaarde met de bedoeling om zich te melden bij het wettige Spaanse leger, daar hij de nationalisten als opstandelingen beschouwde. Op 5 februari kwam hij in Spanje aan en werd ingedeeld bij de Internationale Infanterie Brigade. Op 27 -2-1937 werd hij door een explosieve kogel aan beide benen ernstig verwond.

Jurjen Staal staat in een document uit het archief van de Internationale Brigaden omschreven als een 'excelente antifascista' - een uitmuntend antifascist. Hij is enige tijd opgenomen geweest in een ziekenhuis en in juni 1938 naar Schiedam terug gegaan. 

Het BVD dossier meldt verder dat hij tijdens de Tweede Wereldoorlog illegaal werker was en dat hij " was ingedeeld bij het strijdend gedeelte van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkkrachten." In 1947 heeft hij de Nederlandse nationaliteit terug gekregen.

In een rapport van de Inlichtingendienst Schiedam van 1961 wordt geconstateerd dat Staal voor de oorlog communist was "maar dat hij daar nu geen belangstelling meer voor toont". Hij werkte toen bij de huishoudelijke dienst van de Rijksluchtvaartschool te Ypenburg. Die wordt in 1957 opgeheven en hij zegt dan naar een burgerbetrekking te gaan zoeken. De dienst weet verder nog dat hij Spaanse les neemt maar het waarom daarvan hebben ze niet kunnen achterhalen. 

 

Bronnen: 
  • Kamerstuk Tweede Kamer 1946-1947, nr 479 , ondernummer 3, naturalisatie van Napoleon van den Brink en 16 anderen 
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.403-Ll.12, 42-43
  • Nationaal Archief 2.04.125, Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) en voorgangers van het Ministerie van Binnenlandse Zaken: Persoonsdossiers,  inventarisnummer 23336
Auteur: 
Yvonne Scholten
Laatst gewijzigd: 
19-03-2024
Overige gegevens
Sekse: 
man
Adres: 
Bilderdijkstr 170
Woonplaats: 
Schiedam
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
03-02-1937
Datum terugkeer: 
20-06-1938
Gewond: 
ja
Nederlanderschap afgenomen: 
ja
Nederlanderschap teruggegeven: 
06-06-1947
Vader: 
Wilhelm Staal
Beroep vader: 
Glasblazer
Moeder: 
Lummechina Baas
Datum getrouwd: 
04-04-1945
Partner: 
Johanna Alot