MULLENDERS, Martin

Martin
Mullenders
Geboren:
Vaals
28 december 1915
Overleden:
00-10-1979
Levensbeschrijving: 

Volgens een document in het Militair Archief van Avila - dat inbeslaggenomen documenten van de Internationale Brigaden bevat  - kwam Mullenders in augustus 1938 naar Spanje en lag hij in november 1938 in het hospitaal van Moya.

Zijn naam staat op de lijst Schlosser, de door de toenmalige Nederlandse consul in Barcelona op 25 november 1938 opgestelde lijst van Nederlanders die in de loop van december 1938 per trein zouden terugkeren naar Nederland. De hele groep verloor de Nederlandse nationaliteit. In de memorie van toelichting bij de hernaturalisatie van Martin Mullenders in 1965 staat vermeld dat hij "aan de zijde van het verzet" stond in de Tweede Wereldoorlog. Verder dat hij getrouwd was met een Nederlandse vrouw en transporteur van beroep was.

Praktisch op de dag van zijn dood in 1979 plaatste het Limburgsch Dagblad een ingezonden brief van Mullenders - met daaronder de vermelding van zijn plotselinge dood. Hij schrijft dat hij bekritiseerd werd naar aanleiding van een eerder ingezonden brief waarin hij het opnam voor een katholieke verzetsman.

"Ik zette mij daarbij in - als voormalig Spanje strijder en oud verzetsman - voor deze katholieke verzetsman. Mijn antwoord op de kritiek luidt: ondanks mijn politieke overtuiging ben ik evenals mijn ouders en voorouders christen en heb het steeds als mijn plicht gevoeld voor de miskende en onderdrukte medemens op te komen".

Mullenders wordt door de BVD in de gaten gehouden omdat hij in Spanje heeft gevochten.

Over zijn jeugd weten ze te melden dat hij als opleiding alleen de lagere school heeft doorlopen. In 1935 moet hij militaire dienst. Hij wordt ingedeeld bij het 8ste regiment Veldartillerie. Daarna zou hij hebben gevaren om zijn gezin te onderhouden. Of, wanneer en met wie hij getrouwd is op dat moment is onduidelijk. Op 2 oktober 1947 trouwt hij met Maria Magdalena de La Rosette.

Het opkomend nazisme in Europa zet hem er toe aan naar Spanje te gaan om zich aan te sluiten bij de Internationale Brigades. Hij heeft echter heel moeilijk, zoals hij zelf zegt in een interview, met de gruwelijkheden van de oorlog. Hij schiet zichzelf in de voet om zo uit de gevechtslinies te geraken. Hij komt terug in Nederland met het transport van december 1938. Hij heeft zijn Nederlanderschap verloren, hij krijgt dat in 1965 weer terug

In de eerste oorlogsdagen van 1940 was hij betrokken bij de gevechten Grebbeberg. Tijdens de bezetting is hij in de illegaliteit gegaan en sluit hij zich aan bij de KP en LO. In 1947 zit hij in de gevangenis vanwege roofmoord die hij samen met medeverzetsman heeft gepleegd. Een man en een vrouw die verdacht werden van collaboratie, hebben ze vermoord en vervolgens goederen van deze personen gestolen. Volgens de rechter had dit de zweem van een verzetsdaad, maar het delict was toch te zwaar om als zodanig te worden aangemerkt. Mullenders wordt veroordeeld tot 1 jaar en 6 maanden gevangenisstraf.

In 1961 komt hij in dienst als assistent bij het makelaarskantoor van de persoon waar hij samen mee in het verzet heeft gezeten.

Bronnen: 
  • http://resolver.kb.nl/resolve?urn=ddd:010570718:mpeg21:a0126, Limburgsch Dagblad 27-10-1979
  • Documentacion Roja, Archief Avila 1263, 11
  • Nationaal Archief  2.09.45, Den Haag, Ministerie van Justitie: Rijksvreemdelingendienst (RVD) en Taakvoorgangers, nummer toegang 2.09.45, inventarisnummer 1569
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.3-D. 74 
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.36-L.188
  • Nationaal Archief: Ministerie van Binnenlandse Zaken, BVD archief (2.04.125), dossiernummer: 3707
Auteur: 
Yvonne Scholten, aanvulling Rik Vuurmans
Laatst gewijzigd: 
14-11-2024
Overige gegevens
Sekse: 
man
Beroep: 
Mijnwerker
Adres: 
Akerstraat 14
Woonplaats: 
Spekholzerheide
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
21-08-1938
Datum terugkeer: 
00-12-1938
Gewond: 
ja
Nederlanderschap afgenomen: 
ja
Nederlanderschap teruggegeven: 
1965
Datum getrouwd: 
02-10-1947
Partner: 
Maria Magdalena de La Rosette