ORANJE , Werner

Werner
Oranje
Geboren:
1920
Overleden:
Gandesa, Spanje
11 augustus 1938
Levensbeschrijving: 

In het archief van de Internationale Brigade is een 'Liste der gefallenen Kameraden' opgenomen. Teun Blok vertelt er - in het Duits - iets over de gevallen kameraden die hij persoonlijk gekend heeft. Werner Oranje is volgens hem begin 1938 in Frankrijk weggelopen van een schip omdat de lading bestemd was voor de troepen van Franco. Van Frankrijk is hij naar Spanje gegaan en heeft zich daar aangesloten bij de Internationale Brigade. Bij de gevechten aan het Ebro-front had hij zich zeer moedig gedragen. Hij werd gedood doordat hij op een mijn was gelopen bij Gandesa. Hij was toen 18 jaar oud. 

In zijn dagboek uit de maanden dat hij in Spanje verbleef beschrijft Evert Ruivenkamp een ontmoeting met Werner Oranje. Op 8 april 1938 wordt Ruivenkamp van Albacete, het hoofdkwartier van de Internationale Brigaden, overgeplaatst naar het instructiekamp in Madrigueras. Hij schrijft:

"We zitten in het ‘instructie’ te Madrigueras.
De reis is vlot verlopen, ongeveer een tien kilometer. Wel waren we allen grijs van het stof en vuil dat achter onze auto’s de weg op waaide. Het begon reeds te schemeren bij onze aankomst. Grote drukte heerste er bij het uitstijgen. Overal stonden de mannen reikhalzend uit te zien of er ook bekende landgenoten bij waren. We zijn ingekwartierd en zullen hier een paar dagen blijven. Gisteravond ben ik nog het dorp in gestapt. Overal soldaten en meisjes. Donkere meisjes met echt Spaanse klederdracht zoals ik ze slechts kende van foto’s of film.                            
Ik stapte op goed geluk een café in. Die waren er in overvloed. Spaans kende ik nog niet en daarom keek ik uit naar eventuele bekenden. Opeens grijpt me er een in mijn nek en mij omdraaiend zie ik eentje die in een mengelmoes van Duits en Hollands vraagt of ik soms Hollander ben. Ja, natuurlijk ben ik dat. Tot mijn verwondering is hij het eveneens. Het blijkt Werner Oranje te zijn, die hier voor de avond zijn tent heeft opgeslagen in samenwerking met Theo Vogelzang. Reeds zit ik aan hun tafeltje en drink zonder besteld te hebben.
We blijven hier enige tijd om afgericht te worden."

 

Bronnen: 
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.3-D.74-L.189
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.36-L.109
  • Een Hollandse jongen aan de Ebro. Dagboek uit Spanje van Evert Ruivenkamp. Met een voor- en nawoord van Yvonne Scholten. Uitgeverij Jurgen Maas, Amsterdam 2022
Auteur: 
Yvonne Scholten
Laatst gewijzigd: 
05-06-2022
Overige gegevens
Sekse: 
man
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
14-03-1938