Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Marinus Boot is geboren en getogen in Gouda. Vader Arie Otto Boot was pakhuisknecht. In het gezin worden twaalf kinderen geboren, tien zoons en twee dochters. Twee zoons overlijden zeer jong. Marinus is het elfde kind en de op één na jongste zoon. Hij woont tot 1935 bij zijn ouders.

In oktober 1937 vertrekt hij naar Spanje. Mogelijk reist hij samen met Wim Determan, die ook uit Gouda afkomstig is. En die samen met een stadsgenoot zou zijn vertrokken. Marinus Boot is de enige andere Spanjestrijder afkomstig uit Gouda. Van Determan is niet bekend wanneer hij is vertrokken en ze komen in ieder geval niet samen aan in Spanje.

Boot komt op 6 november 1937 aan in Albacete in een groep van 40 vrijwilligers, waaronder vijf Nederlanders. In de groep zit een groot aantal nationaliteiten: Fransen, Italianen, Duitsers, Polen, Finnen. Volgens Szinda wordt hij ingedeeld bij de “14de Flakbatterie”, het luchtdoelgeschut, mogelijk horend bij de 14de brigade. Op de lijst met namen van Nederlanders die gerepatrieerd gaan worden in januari 1939 staat dat hij ingedeeld was bij 129ste brigade. Hij brengt het tot korporaal. Over zijn verblijf in Spanje is verder niets bekend.

Na het Aragon-offensief in het voorjaar van 1938 weten de Franco-troepen de Middellandse Zee te bereiken. De Spaanse Republiek is vanaf dat moment in tweeën gedeeld. De eenheid van Boot wordt door deze overweldigende aanval van de nationalisten in maart en april gedwongen uit te wijken naar het zuiden in de richting van Valencia. Ze worden daarna opgenomen in het ‘Ejercito de Levante’ (Levante-leger) en nemen daardoor geen deel aan het zomeroffensief van het Ebro-leger in 1938.

Omdat de Spaanse republikeinse regering haar goede wil wenst te tonen naar de Volkenbond en de Non-Interventiecommissie kondigt ze in Genève - de zetel van de Volkenbond – in september 1938 aan dat de Internationale Brigades worden opgeheven. De meeste Nederlandse interbrigadisten worden gerepatrieerd door de Nederlandse Legatie in Barcelona en komen 5 december weer terug in Nederland.

De Nederlandse vrijwilligers in het Levante-leger komen niet zo makkelijk weg. Eind december weten ze pas Barcelona te bereiken. Na de verloren slag om de Ebro in de zomer staan hier de fascisten voor de deur. In Catalonië heerst gebrek aan alles en er is een chaotische situatie ontstaan. Pas op 19 januari 1939 staan ze op een Nederlandse repatriëringslijst. Het zijn 25 ex-interbrigadisten waaronder Marinus Boot. Maar in februari verblijven ze nog - min of meer in de openlucht - onder barre winterse omstandigheden in een Frans interneringskamp op het strand van Argelès sur Mer.

Wanneer Marinus Boot precies is teruggekeerd naar Nederland is niet bekend. Hij raakt zijn Nederlanderschap kwijt, en de Gemeente Gouda krijgt een brief van het Parket van Procureur-Generaal in Den Haag waarin er op gewezen wordt dat hij geen paspoort kan aanvragen, dat zijn naam van de kiezerslijst wordt geschrapt en dat hij zich van iedere politieke actie moet onthouden. 

Boot wordt na de Tweede Wereldoorlog in de gaten gehouden door de BVD omdat hij links georiënteerd is. Of hij lid is van de CPN hebben ze niet kunnen vaststellen, maar hij heeft wel abonnement op de Waarheid. En wordt hij ook lid van de Vereniging Nederland-USSR. Wel wordt in juni 1949 in het dossier genoteerd: “In geval van een conflict met, of bezetting door een vreemde mogendheid zal deze persoon eigen beweging of op verzoek hulp verlenen aan deze mogendheid”. Waarop deze aanname gebaseerd is niet duidelijk.

In september 1957 wordt nog een antecedentenonderzoek uitgevoerd in verband met een aanvraag tot naturalisatie. Dat valt negatief uit en hij moet wachten tot 1970 voor hij zijn Nederlanderschap terugkrijgt. Dan wordt ook zijn BVD-dossier afgesloten, hoewel er in die tussentijd niets te melden valt.

Hij overlijdt in 1995.