Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Bertus Janssen kwam uit een Rotterdams gezin met tien kinderen, als godsdienst staat in het bevolkingsregister Rooms-Katholiek ingevuld. Hij vertrekt in december 1936 naar Spanje, in gezelschap van Antonie Duitemeijer. Over zijn tijd in Spanje verklaart hij in mei 1938 aan de politie te Rotterdam dat hij vertrokken is “in gezelschap van drie anderen, wier namen hij beweert niet te kennen.” Janssen weet kennelijk niet dat Duitemeijer ook is verhoord en zijn naam wel heeft genoemd.

Gedurende zijn verblijf in Spanje heeft hij, naar hij zegt, als sjouwer in het bouwbedrijf en als inpakker van fruit gewerkt. Hij zou van gedachte zijn geweest, dat hij in Spanje, waar door den burgeroorlog veel was vernietigd, volop werk kon krijgen, terwijl hij in Nederland werkloos rondliep. Hij zou niet naar Spanje zijn gegaan om daar in het regeeringsleger dienst  te nemen. Op 15 of 16 augustus 1937 is hij in Nederland teruggekeerd. Via een landweg zou hij, geholpen door een Belg, Nederland binnen zijn gekomen zonder een douanestation te passeeren. Zijn Nederlandsch paspoort zou hij verloren hebben.

Het is duidelijk dat Bertus op alle mogelijke manieren probeert om te voorkomen dat hij zijn nationaliteit verliest. Maar hij heeft de pech dat correspondentie met zijn familie in handen van de Rotterdamse politie is gevallen – hoe dat gebeurde, wordt er niet bij verteld.

Uit correspondentie door hem uit Spanje aan zijn familie alhier gericht, was reeds tevoren gebleken dat hij inderdaad aan het regeeringsfront gediend heeft.

Bovendien is van hem bekend dat hij al vanaf 1934 lid was van de Communistische Partij Holland. Hij krijgt dan ook de mededeling dat hem zijn nationaliteit is ontnomen.  

Hoe Bertus Janssen op jonge leeftijd in december 1940 in Duitsland om het leven komt is ons niet bekend.