Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

 In Het Volksdagblad, de krant van de Communistische Partij Nederland, wordt op 13 januari 1939 de dood gemeld van Gerrit Kuiper. Het artikel is in de ik-vorm geschreven, uiterst ongebruikelijk in de pers van toen, en zeker in het Volksdagblad. Het gaat duidelijk om een partijgenoot die bevriend was met Gerrit.  Hij schrijft: 

Er is niets buitengewoons of romantisch aan hem verbonden, maar juist daarom is zijn geschiedenis zo belangrijk. Hij was een echte arbeidersjongen uit een groot gezin, weinig vreugde had hij in zijn leven gekend. Vader, een moblisatieslachtoffer, voortdurend geteisterd door verschrikkelijke aanvallen en gedeeltelijk verlamd, moeder een flinke vrouw die zich alleen maar bemoeide met haar gezin en haar best deed om ervan te maken wat ervan te maken was, waarin zij ook slaagde. Reeds vroeg was hij het huis uit en liep onder de zware bak specie steiger op, steiger af. Een sterke vent werd het die geheel op eigen benen stond, hij was stil en zwijgzaam en zwaar werkten zijn hersens, die hem met een zekerheid van een zware stoomwals tot ons brachten en maakten tot een flinken, eerlijken communist. Ook toen hij in de partij was praatte hij weinig, slechts van man tot man kon hij eens spraakzaam worden en stortte hij woorden, zinnen, gehele gesprekken uit waarin zijn innige verbondenheid met onze partij bleek en zijn rotsvast vertrouwen in de Sowjet-Unie. Tijdens de verkiezingen werkte hij hard voor de partij en tot des avonds laat hielp hij mede verspreiden en colporteren in omliggende plaatsen alwaar nog geen afdeling onzer partij was. Niets was hem teveel na zijn zware dagtaak. Ik zie hem nog staan op de Langestraat met de brochure „Fascisten verwoesten Spanje", terwijl een fascistisch colporteur zijn smerige geschriften trachtte te slijten. De trotse arbeiderszoon, waarin de overtuiging gloeide naast den omgekochten onbenulligen fascist. Fascisten verwoesten Spanje. De uitslag der verkiezingen brachten ook in ons gebied een gevoelige klap aan de fascisten en een sterke vooruitgang der partij. Toen pas ging hij naar Spanje. Eerst de fascisten hier een slag toebrengen en nu was het nodig vond hij, om deze te bestrijden alwaar zij nog sterker waren. Geen woorden maakte hij erover vuil, niemand wist dat hij ging, noch zijn vrienden, noch zijn familie of partijgenoten, alleen van zijn moeder nam hij met meer nadruk afscheid, een stille bewondering had hij steeds voor haar gehad en mocht hij eens spreken over zijn thuis, dan merkte men in den stillen vent altijd een diepe eerbied voor de flinke vrouw. Fiets en jas verkocht hij en vertrok naar Spanje. Pas Tater kregen wij uit Spanje een briefje van hem waarin hij mededeelde dat hij in Spanje was aangekomen en nu naar het front ging. Verder niets. Kort en bondig, stil en zwijgzaam zoals zijn gehele leven was. Dit was het enige, laatste bericht van hem. De vrijwilligers kwamen terug, hij was er niet bij, zijn makkers vertelden het ons. Hij was gevallen, nadat hij slechts twee dagen aan het front geweest was. De arbeiders van Soest kunnen trots zijn op dergelijken plaatsgenoot, die zo doelbewust zijn leven gaf voor de strijd tegen het fascisme. Gerrit Kuiper je kunt ervan verzekerd van zijn dat wij je werk voortzetten.