Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Gerrit van Vlissingen is 11 jaar oud als in 1925 zijn beide ouders overlijden. Krap een maand na het overlijden van zijn vader verhuist hij op 21-01-1926 van Rheden naar Rotterdam waar hij tot 1934 in het Gemeentelijk Burgerweeshuis is opgenomen.

Over zijn verblijf in Spanje meldt Gustav dat hij in januari 1938 is aangekomen en dat hij slechts één melding over hem heeft : de 'kaderafdeling Albacete" noemt hem een goede soldaat. Toch is hij maar een paar maanden na zijn aankomst in Spanje gedeserteerd. 5 juli 1938 laat de Nederlandse consul in Parijs aan Buitenlandse Zaken weten dat van Vlissingen in mei '38 gedeserteerd is, samen met Andries Ubeda, Cornelis van den Heuvel en Antonius Rovers.

"Deze vier mannen zijn in de loop van de maand Juni  met een roeiboot de Middellandsche Zee opgevaren. Zij werden opgenomen door een Fransch visschersvaartuig en aan land gebracht in de buurt van Perpignan. De politie te Perpignan heeft hen opgenomen en eenigen tijd verzorgd, terwijl zij van kleeding werden voorzien. Op 3 Juli werden zij vandaar doorgezonden naar Parijs, waar zij op 4 Juli aankwamen. (...) Van Vlissingen is op 7 Janauri j.l. uit Rotterdam vertrokken. Zijn belevenissen zijn overigens hetzelfde als die van Ubeda, dien hij in het kamp te Madrigueras ontmoette. Ik heb mij veroorloofd de drie mannen, die verklaarden geen dienst te hebben gedaan in het Spaansche leger en ook overigens geen werkzaamheden in Spaanschen staatsdienst te hebben verricht, te repatrieeren naar hun diverse woonplaatsen."

Ubeda had al eerder een poging gedaan om te deserteren en geprobeerd te voet de Pyreneen over te steken maar daar werd hij gearresteerd en opgesloten in een kamp in de buurt van Badalona  (bij Barcelona).  Van daaruit dus de geslaagde ontsnapping in een roeiboot.

Het Soerabaijasch Handelsblad van 13 juli 1938 geeft onder de kop "Aan Roode Spaansche hel ontkomen' een uitgebreid bericht door 'van onzen correspondent' te Parijs waarin de tocht van de vier in geuren en kleuren wordt beschreven en een ernstige waarschuwing doorklinkt: "Zij zijn een levende aanklacht tegen het onteerende communistische ronselaarsbedrijf, dat den dood van tientallen en waarschijnlijk honderdtallen Nederlanders in Spanje op zijn geweten heeft."

Het laatste bericht over van Vlissingen is van juli 1938: hij heeft zijn "repatriatiekosten" ad 9,95 gulden voldaan aan de Gemeente Rotterdam.