GRIEND, Bastiaan van de

Bastiaan
van de
Griend
Geboren:
Maasdam
26 januari 1912
Overleden:
Wassenaar
19 februari 1966
Levensbeschrijving: 

De naam van Bastiaan van de Griend komt voor in verschillende verhoren van naar Nederland teruggekeerde Spanjestrijders die zich tot de Nederlandse consulaten in Valencia en Barcelona hadden gewend om hulp. In de verhoren van Duits, Teunisse en Van Laar wordt gemeld dat van de Griend - vermoedelijk rond september 1937 -  in het strafkamp Lucas ( ook wel geschreven als Lukacz) verblijft. De informatie over dat strafkamp is heel beperkt. Het moet op een kilometer of vijftien, twintig van Albacete hebben gelegen. Volgens sommige informanten was het er verschrikkelijk en werden vooral de politieke commissarissen Timmerman (later gesneuveld) en de Winter (pseudoniem van Albert Potze) gevreesd. Maar anderen die er gezeten hebben, schrijven er tamelijk laconiek over en vermelden dat het nogal makkelijk was om er weg te lopen.  De enige Spanjestrijder die wat uitgebreider vertelt over kamp Lucas is de Engelsman John Angus in een brochure die in 1983 werd gepubliceerd. Angus werd in de zomer van 1937 bij Brunete gewond en in september '37 aangesteld om zich te ontfermen over de Engelsen in kamp Lucas. Hij schrijft: "Achteraf gezien was het nogal verbijsterend dat deze taak werd overhandigd aan een jonge, onervaren 23jarige; achteraf gezien denk ik trouwens ook dat het mijn toenmalige onschuld en naïviteit waren die me in staat stelden deze job uit te voeren." Angus is vol begrip voor de jongens die er zaten: ze werden deserteurs genoemd maar in feite waren het jongens die maanden lang aan het front hadden gezeten, hun leven hadden geriskeerd en die meenden dat ze recht hadden op een tijdje verlof . Helemaal omdat ze zagen dat de politieke commissarissen soms maar een paar weken bleven en dan al verlof kregen om naar Engeland terug te gaan. Angus is niet zachtzinnig in zijn beschrijving van de kampbewakers: "Kamp Lucas werd een heropvoedingskamp genoemd maar in feite was het een gevangenis. Ik herinner me dat de staf bestond uit een jonge Italiaan die min of meer humaan was en een heleboel Duitsers uit de Sovjet Unie, een meedogenloze bende. Ik denk dat ze nu allemaal carrière hebben gemaakt als kampcommandanten in Siberië!"

De naam van van de Griend komt verder voor op een document uit het archief van de Internationale Brigaden van 18 oktober 1938. Het betreft een transport van zieken en gewonden dat op 19 oktober via Perpignan naar Parijs gaat. Daarna ontbreekt ieder spoor van van der Griend.

Bronnen: 
  • Nationaal Archief 2.09.22, Ministerie van Justitie, 1914-1940 (Geheim Archief), inventarisnr 16810
  • Nationaal Archief, 2.05.03, Ministerie van Buitenlandse Zaken, A-dossiers 1815-1940, A-197-bis Spanje, Hulp en Bijstand i.v.m. onlusten in Spanje, 1671
  • John Angus, With the Internationale Brigade in Spain, Loughborough University, 1983
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.1-D.61-L.54
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.2-D.303
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.35-L.48
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.403-Ll.2, 18-19,30
Auteur: 
Yvonne Scholten
Laatst gewijzigd: 
11-11-2017
Overige gegevens
Sekse: 
man
Beroep: 
Stoffeerder
Adres: 
van Bijlandtstraat 98
Woonplaats: 
Den Haag
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
11-07-1937
Datum terugkeer: 
19-10-1938
Gewond: 
ja
Vader: 
Hermanus van de Griend
Beroep vader: 
Vischhandelaar
Moeder: 
Cornelia Lammers
Partner: 
Cornelia Maria Jacoba van der Plas