Nederlandse vrijwilligers in de Spaanse Burgeroorlog

Toen Johannes Meijer nog geen twee jaar oud was overleed zijn moeder. Zijn vader werd uit de voogdij ontzet en Jan groeide op in het gezin van zijn voogd Johannes Hendricus Geukens. Op zestienjarige leeftijd tekende hij voor zes jaar bij het korps mariniers. Maar na drie jaar:

…4 Aug 1928 ontslagen uit den zeedienst wegens veroordeeling in verband met zijn algemeen gedrag in den dienst met een ontslagbrief zonder den term ,,eervol”….

Terug in Amsterdam trouwde hij in 1931 met Janke Faber. In dat zelfde jaar werd hun enige kind, een dochter geboren.

Juni 1937 vertrok Jan met zijn vriend Theo Botterman naar Spanje. Zij waren lid van de schaakclub van “Ons Huis” in de Rozenstraat in de Jordaan. Thijs van der Klis en Anthon Bonnee, twee andere schaakvrienden, vertrokken een maand later. Jan en Theo arriveerden 26 juni via een smokkelweg in het Pyreneese dorpje Setcases in Spanje. 28 juni kwamen ze aan in Albacete, het hoofdkwartier van de Internationale Brigades. Later zat Jan Meijer als elektricien bij de intendance. Hoe hij in Nederland is terug gekomen is niet duidelijk. In ieder geval heeft hij het voor elkaar gekregen dat zijn Nederlandse nationaliteit niet is afgenomen.

In de oorlog werd Meijer lid van de CPN en actief in een van de communistische sabotagegroepen: MC (Militair Contact) of  NVM (Nederlandse Volksmilitie). Na het doorslaan bij de “ondervraging” van Hendrik de Vries werd Jan Meijer op 7 november 1942 gearresteerd. 3 september 1943 werd hij samen met Hendrik de Vries en Tjalling Bakker overgebracht van het Huis van Bewaring Weteringschans Amsterdam naar de door de SS in gebruik zijnde “Deutsche Untersuchungs- und Strafgefängnis” in Utrecht. Volgens het Deutsche Obergericht hadden zij communistische actie gevoerd o.m. door het verspreiden van opruiende geschriften en door poging tot brandstichting. Ze werden voor sabotage ter dood veroordeeld. Op 24 april 1944 werden Jan Meijer, Tjalling Bakker en Hendrik de Vries gefusilleerd op de Waalsdorpervlakte. Zij liggen alle drie begraven op het Ereveld in Loenen.