NIEUWDORP, Giljam

Giljam
Nieuwdorp
Geboren:
's-Gravenpolder
2 december 1909
Overleden:
Gandesa, Spanje
29 juli 1938
Levensbeschrijving: 

Liet Giljam Nieuwdorp zich Gerrit, Gerard of Giel noemen?  De naam van Gerrit Nieuwdorp uit Eindhoven komt twee maal voor in de dossiers van andere Spanjegangers, nl van Krottje en van Storteboom. Krottje verklaart dat hij samen met Nieuwdorp naar Spanje is gereisd op 30 september 1937. Ze zijn via Parijs gegaan en vanuit Parijs met een groep van 150 man de Spaanse grens over. De Zuid-Willemsvaart van 23 oktober 1937 weet onder de kop "Drie Eindhovenaren op avontuur" over dat vertrek het volgende te melden: 

Vorige maand kwam een drietal Einhovenaren bij den heer Ligtvoet op den Aalsterweg om een 'driemansfiets' te huren. Zij zeiden dat zij met hun drieen een tochtje naar Nijmegen wilden ondernemen en den volgende dag zeker zouden terug zijn. Op Maandagmorgen 26 sept. huurden zij de triplet .... maar kwamen zelfs na dagen niet wederom. De heer Ligtvoet begon lont te ruiken dat het drietal-op-de-fiets met zijn fraaie triplet er vandoor was. Hij deed hiervan aangifte bij de politie (...) Enige dagen later werd nog bericht uit Parijs ontvangen met de laconieke mededeling: wij zijn op weg naar Spanje. (..). Donderdag verschenen de portretten van het driemanschap in het Algemeen Politieblad. (...).

Nieuwdorp wordt met naam genoemd en heet hier Gerard. Volgens het bericht woonde hij in huis bij Krottje aan de Goudsbloemstraat te Stratum. Hij was ongehuwd. 

Gustav meldt dat Giljan Nieuwdorp in april 1938 gewond raakte en dat hij uit het ziekenhuis waar hij was opgenomen deserteerde. In Figueras - richting Spaans-Franse grens - was hij echter gearresteerd en opgesloten. Sjoerd Storteboom vertelt aan de Nederlandse consul in Parijs een iets ander verhaal: hij had Nieuwdorp leren kennen in een 'soort concentratiekamp' waaruit ze omstreeks april 1938 met zijn twee zouden zijn gevlucht, vervolgens bij Figueras gearresteerd, opnieuw opgesloten en opnieuw ontvlucht. Het zou ze gelukt zijn Frans grondgebied te bereiken maar " genoemden Nieuwdorp heeft hij onderweg uit het oog verloren". Hij vertelt er niet bij waar dat precies was. Volgens een door Teun Blok ondetekend handgeschreven briefje in het archief van de Internationale Brigade blijkt 'Giel Nieuwendorp' in juli 1938 gesneuveld te zijn bij Gandesa, aan het Ebro front. Teun is lovend over hem: een door al zijn kameraden gewaardeerde vriendelijke man. Volgens Blok was hij 'Sanitåter' en is hij gesneuveld bij het te hulp schieten van op het slagveld gewonde vrijwilligers. 

( In het adresboek van Eindhoven uit 1934 staat G. Nieuwdorp vermeld als zijnde verpleger Rijks Krankzinnigen Gesticht en heeft als adres Boschdijk 323 (het adres van het RKG, dus aldaar intern). Dit lijkt aan te sluiten bij de vermelding dat hij Sanitåter zou zijn. Mededeling van dhr. Sjef van Eijk)

Bronnen: 
  • Nationaal Archief, Den Haag, Nederlandse Ambassade in Frankrijk te Parijs, 1943-1955; Consulaat te Parijs, 1945-1954; Nederlandse Missie te Parijs, nummer toegang 2.05.57, inventarisnummer 1352
  • http://resolver.kb.nl/resolve?urn=MMRHCE01:000047286:mpeg21:p003
  • De Zuid-Willemsvaart,  23-10-1937
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.3-D.74-L.188
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.35-L.134
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.404-L.59
Auteur: 
Yvonne Scholten
Laatst gewijzigd: 
29-01-2020
Overige gegevens
Sekse: 
man
Functie: 
verpleger
Woonplaats: 
Eindhoven
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
31-09-1937
Gewond: 
ja
Gesneuveld: 
ja
Vader: 
Cornelis Nieuwdorp
Moeder: 
Cornelia Lokerse