ESCH, Janus van

Adrianus
van
Esch
Geboren:
Vught
31 oktober 1900
Levensbeschrijving: 

Janus van Esch is een kind uit het grote gezin van landbouwknecht Johannes van Esch en Johanna Broeren. Er worden tussen 1879 en 1900 tien kinderen geboren (vier dochters, zes zonen), Janus is de jongste. Hij trouwt op 8 november 1922 met Wilhelmina Van Dalen, samen krijgen ze twee dochters. Wilhelmina overlijdt echter in december 1924. Op 27 september 1926 trouwt Janus met Maria Johanna Ginsheumer. Uit dit huwelijk twee zoons. Janus is stukadoor van beroep en woont ook in Arnhem, Eindhoven en Berkel c.a.

In 1932 wordt hij lid van de CPN, in 1936 wordt hij secretaris van de plaatselijke afdeling. Van Esch vertrekt medio september 1937 naar Spanje. Hij dient daar in de 11e Internationale Brigade (1ste bataljon). Gustav Szinda noemt hem een zeer goede, dappere soldaat die zich in de strijd goed staande weet te houden. Toch moet hij gewond zijn geraakt, zijn naam komt voor op een  niet gedateerde lijst van gewonden van de 11de brigade. Janus geldt als politiek zeer gedreven en weet de pessimisten onder zijn kameraden actief van repliek te dienen. Hij is uitermate betrouwbaar en daardoor erg geliefd. Janus van Esch wordt in 1938 ook lid van de Spaanse communistische partij. Eind van dat jaar, na een aantal opeenvolgende zware verliezen aan republikeinse kant,  worden de Internationale Brigades echter ontbonden.

Een nog van zijn verwondingen herstellende Piet Laros keert met een grote groep Spanjestrijders terug naar Nederland. In de gelederen zijn onder anderen de Tilburgers Bastiaan Horsten, Adrianus van Kuik, de uit Waalwijk afkomstige Jan van Delft én Janus van Esch. Op 5 december komt de groep van meer dan 100 mannen met de trein aan in Roosendaal. Van Esch komt voor op de in 1939 door de CID samengestelde lijst van links-extremistische personen. Wat er in en na afloop van de oorlog van hem is geworden is niet bekend. Wel weten we dat hij weer tot Nederlander wordt genaturaliseerd in 1948. 

Bronnen: 
  • Archief Internationale Brigade, Moskou, RGASPI F545- OP.3- D. 74 (10)
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.35-L.115
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.403-L.2,6,18-19
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.404-L.22
  • Archief Internationale Brigaden, Moskou, RGASPI F.545-Op.6-D.25-L.69
  • Regionaal Archief, Tilburg
  • CID : http://resources.huygens.knaw.nl/pdf/cid/2200-2299/2232.pdf
  • BVD 59/76 -Door de CID opgestelde lijst van links-extremistische personen geordend per gemeente, met alfabetische klapper, 1939.
  • Nationaal Archief  2.09.45, Den Haag, Ministerie van Justitie: Rijksvreemdelingendienst (RVD) en Taakvoorgangers, nummer toegang 2.09.45, inventarisnummer -1569
Auteur: 
Sander van Bladel
Laatst gewijzigd: 
15-11-2018
Overige gegevens
Sekse: 
man
Beroep: 
Stucadoor
Overtuiging: 
Communist
Adres: 
van Mierisstraat 70
Woonplaats: 
Tilburg
Datum vertrek Nederland/aankomst Spanje: 
14-09-1937
Datum terugkeer: 
05-12-1938
Gewond: 
ja
Nederlanderschap afgenomen: 
ja
Nederlanderschap teruggegeven: 
13-03-1948
Vader: 
Johannes van Esch
Beroep vader: 
Landbouwknecht
Moeder: 
Johanna Broeren
Datum getrouwd: 
08-11-1922
Partner: 
Wilhelmina van Dalen
Kinderen: 
2
Datum getrouwd 2: 
27-09-1926
Partner 2: 
Maria Johanna Ginsheumer
Kinderen 2: 
2